Mahalleler İçin Dayanıklı Topluluk Merkezleri
- Proje Tarihi: 2024
- Yer: Türkiye'nin Mahalleleri
- İşveren: Vehbi Koç Vakfı
- Proje Ekibi: Cem Ilhan, Tulin Hadi, Sezin Beldağ, Ayşegül Ersin, Efe Toz
Dayanıklı Topluluk Merkezleri, sunduğu özellikli ortam, temel müfredat ve işbirlikleri yoluyla yerel toplulukların ortak bir amaç etrafında bir araya getirmeyi ve dayanıklılığını arttırmayı amaçlıyor. Üç biçimde faaliyet göstermesi amaçlanıyor: normal zamanda, afet sırasında, afet sonrasında iyileşme döneminde. Büyük bir kriz durumunda toplumun bir arada çalışmasını sağlayacak dayanışmayı önceden örmek öncelikli hedeflerinden. Farklı ölçeklerde kurulacak merkezler Türkiye çapında birbirleriyle koordinasyonlu şekilde hareket edecek. Merkezlerin çoklanabilir olması için tasarımları basit, yapım ve bakım maliyetleri düşük, malzemeleri yerel ve yönetişim maliyetinin ve modelinin gerçekçi olması elzem. Dayanıklı bir toplum için merkezlerin birbirleriyle koordinasyonunu sağlamak kritik. Program içeriği birbirini besleyen beş ana katmadan oluşur
Ortak Müfredat: Temel İlk Yardım, afete hazırlık ve afet müdahale, acil durum planı oluşturma semineri, amatör telsiz ehliyeti eğitimleri, iklim değişikliği uyum, permakültür ve su tüketimi
Eğitim: Öğretmen eğitimleri ve öğretmen ağı çalışmaları, gençler ve çocuklar için yaratıcı drama, STEAM eğitimleri, okul takviye programları, yetişkinler için ebeveynlik eğitimleri, STK’lar için sosyal etki ölçümü ve proje & fon başvurusu yazma eğitimleri
Kültür & Sanat: Yerel tiyatro, müzik, koro ekibi eğitimleri ve gösterileri, çocuklara ve yetişkinlere müzik enstrümanları eğitimleri, çocuklara yönelik kültür, sanat, spor ve eğitim programları, sanatçı söyleşileri, online / offline sergi gösterimleri, kitap sohbetleri
Sağlık: İlk yardım müdahale odası ve temel malzemeler, beslenme ve esenlik eğitimleri / danışmanlık seansları, aile sağlığı merkezi (Sağlık Bakanlığı), sağlık taramaları (VKV Sağlık Kuruluşları ve Türk Hemşireler Derneği işbirliği ile)
Yerel Kalkınma: Yereldeki risklerin tespit edilmesine yönelik araştırmalar ve proje destekleri, mahalle temelli müdahaleler için eylem planları, istihdama yönelik kurslar ve atölye çalışmaları
Küçük ölçekli topluluk merkezlerinin kullanıcıları ortak hedef ve yaklaşımlara sahip gruplardır. Zamanla gerek yeni katılımcılar, gerekse ilişki içinde bulundukları ağlar sayesinde etki alanları genişler. Topluluk üyeleri arasındaki işbirlikleri ve dayanışma duygusu gündelik faaliyetler ile pekişir. Çevrelerinde güven duygusu uyandırırlar. Etkinliklerini sürdürdükleri mekanın programlarından bakımına kadar her türlü sorumluluğunu üstlenebilen çevik yapılardır. Bu nedenle hakim olabilecekleri küçük bir yapıyı daima tercih etmek gerekir. Topluluklar, kamu idarelerinden aldıkları desteği en aza indirip daima etkin ve hizmetin üreticisi konumunda olmaya isteklidir.
Afetlere karşı dirençli topluluk merkezlerinden bahsedince mahalle ya da semt sakinleri, öğretmenler, afetler konusunda uzmanlığı olan kamu temsilcilerinin katılımı ile toplulukların oluşması da mümkündür.
AFET YOKKEN GÜNLÜK OPERASYON
Merkez koordinatörü, teknik personel, topluluğu oluşturan bireyler – sivil toplum kuruluşu temsilcileri, kadın kooperatifleri, gönüllülerce yürütülür.
AFET ANINDA KRİZ YÖNETİMİ
Her merkezin afet veya acil durumda uygulanmak üzere bir aksiyon planı olacaktır. Merkez koordinatörü acil durumda koordinasyonu üslenir, topluluk üyeleri nöbetleşe yardım için görev alırlar. Afete müdahaleden sorumlu Kamu Personeli bulunması durumunda merkez imkanlarını seferber eder, personel ve gönüllüler görev alırlar.
AFET SONRASINDA İYİLEŞME SÜRECİ
Yeniden İnşa sürecinde Merkez Koordinatörü ve personeli merkezin işlevselliğini sağlar. Topluluk, kamu ve bölgede görev alan ulusal STK’lara çalışma ofisi ve faaliyetleri için mekan sağlar. İşbirlikleri yaparak ihtiyaç tespit çalışmaları yürütür ve önceliklendirilmiş aksiyon planları yapar.